در دومین برنامه از تقابل "طب نوین با سنتیها" در تلویزیون اینترنتی همشهری معاون اجتماعی و امور مجلس سازمان نظام پزشکی و محقق طب سنتی نکات مهمی از آسیب واکسنها، نسخههای سنتی و داروهای شیمیایی که بعدها از چرخه درمان خارج میشوند، مطرح کردند.
به گزارش فانا، داروهای شیمیایی یا گیاه دارویی؟ دو نسخه متفاوت از فعالان طب نوین و سنتیها که البته به تاکید متولیان نظام سلامت، گروه دوم به دلیل در اختیار نداشتن مجوز، حق مداخله در امور درمانی را ندارند اما به هر صورت بخشی از بیمارانی ایرانی درمانشان را نزد این افراد پیگیری میکنند. البته مساله گاهی فراتر هم میروند، اینکه برخی از حکیمان سنتی مردم را به تزریق نکردن واکسنها هم تشویق میکنند.
موضوعاتی که در دومین برنامه از "تقابل طب نوین با سنتیها" در تلویزیون اینترنتی همشهری مورد بررسی قرار گرفت. محمد میرخانی معاون اجتماعی و امور مجلس سازمان نظام پزشکی و مجید محمدی محقق طب سنتی مهمان این برنامه بودند و بخشی از نکات مطرح شده از سوی آنها را میتوانید در ادامه بخوانید.
میزان مداخله سنتیها در امور درمانی
محمدی درباره اینکه فعالان طب سنتی تا چه حد میتوانند در درمان مداخله کنند، گفت: این بستگی به مهارت آنها دارد. باید مهارتسنجی شود و مرجعی میخواهد که اعلام کند این شخص تا این حد مهارت دارد. مساله اینجاست که متولیان درمان چیزی درباره طب سنتی نمیدانند که بخواهند مجوز بدهند.
میرخانی اما در پاسخ به این ادعا بیان کرد: هیچ فردی بدون داشتن شماره نظام پزشکی و مجوز طبابت از وزارت بهداشت نمیتواند در حوزه طبابت مداخله کند. متولی سلامت در ایران طبق قانون وزارت بهداشت است، اینکه وزارت بهداشت از طب سنتی سر در میآورد یا نمیآورد میتواند بحث حقوقی، قانونی و نظری خاص خودش را داشته باشد اما قانون میگوید چنین طبابتی دارای مجوز نیست.
او تاکید کرد: اگر بسته به مهارت هم بخواهد باشد این مهارت باید سنجیده شود. جان مردم بسیار ارزشمند است. فردی که ادعایی درباره درمان دارد، در واقع در حال درمان یک انسان است و نه یک نمونه آزمایشگاهی. اگر اشتباهی صورت بگیرد برابر با مرگ یک انسان خواهد بود. آیا ما اجازه داریم با جان انسانها این گونه بازی کنیم با این باور که مداخله یک فرد در درمان بستگی به مهارت وی دارد؟ من این نگرانی را نسبت به جریانی که خود را در ایران طب سنتی مینامد دارم. این جریان ساماندهی شده نیست.
محمدی هم در واکنش این مساله عنوان کرد: متولی حوزه سلامت، وزارت بهداشت است اما قانونا برای طب سنتی چه کاری انجام داده که اکنون بخواهد بازخواست کند؟ عملکرد آنها نسبت به گسترش و شناخت طب سنتی چه بوده؟ گزارش کار بدهند و بگویند ما این کارها را کردهایم و طب سنتی صلاحیت کار کردن ندارد. بهتر است تعادل برقرار شود و همانقدر امکانات که به طب سنتی مدرن میدهند به طب سنتی هم بدهند.
خرافات طبی را رواج ندهیم
محمدی در پاسخ به این سوال که برخی افراد فعال در حوزه طب سنتی بیماران را از تداوم درمان با طب نوین و داروهای شیمیایی منصرف میکنند و توصیه آنها درمان با گیاهان دارویی است، عنوان کرد: به هیچ عنوان شخصی که به بیمار میگوید برای درمان جراحی نکند، چشم پزشکی نرود و ... مورد تائید نیست و این فرد دروغگوست. نه اطبای طب سنتی و نه پزشکان طب مدرن نمیتوانند فردی را اجبار به نوع خاصی از درمان کنند.
میرخانی اما در ادامه اینطور عنوان میکند که طب در مجموع یک گذشته، حال و آیندهای دارد و این همه بحث درباره طب سنتی نشاندهنده این است که مساله روشنی پشت ماجرا نیست. چرا عزیزان فعال در عرصه طب سنتی ادعاهای خود را به صورت علمی پیش نمیبرند؟ ادعایی که مورد آزمایش و تحقیق قرار میگیرد و ثابت میشود وارد علمی پزشکی میشود مانند هزاران گیاهی که درباره آنها تحقیق و تبدیل به دارو شدهاند.
او درباره اینکه مدعیان فعالیت در طب سنتی با توصیههایی که به مردم میکنند چه آسیبهایی به آنها میزنند، عنوان کرد: شما اگر با پزشکی قانونی و دادسرای جرائم پزشکی صحبت کنید، مستندات بیشتری در این زمینه ارائه خواهند کرد. مستندات زیادی درباره اشتباهات این افراد و آسیبهایی که به سلامت مردم میزنند در دسترس است. بیمار در واقع وارد مطبی میشود که قانونی نیست و فردی در آنجا میزی گذاشته و به شکل حکمای سنتی در حال درمان است. شاید قدیم ایرادی نداشت اما اکنون این وضعیت بینظمی ایجاد کرده است. این فرد یا افراد در شبکههای اجتماعی یا پیامرسانهای داخلی انواع خرافات طبی را رواج میدهد.
میرخانی ادامه داد: به فور در طب سنتی افرادی داریم که سایر فعالان این حوزه را از خود نمیدانند و میگویند ما طب سنتی درست هستیم آنها طب سنتی غلط. ما در پزشکی مدرن چنین چیزی نداریم. پزشک براساس موازین علمی و اخلاقی حرفهای کارش را انجام میدهد. آن موازین را کتابهای پزشکی و هیاتهای علمی مشخص و روز به روز پیشرفت میکند. اگر برخلاف این موازین رفتار شود هم برخورد صورت میگیرد اما در طب سنتی حتی بین افراد مدعی هم یک تعریف ثابت وجود ندارد. هیچیک از این عزیزان تاکنون یک شاکله محکم، استوار و یکدست از طب سنتی را ارائه ندادهاند.
داروی معروف در ادامه سرطانزا شد
محمدی با بیان اینکه نوع درمان در طب سنتی فردی است، عنوان کرد: در طب سنتی بر اساس طبع و مزاج و روش تشخیص خود دارو را برای بیمار تجویز و مصرف آن را توصیه میکنیم اما در طب کلاسیک (طب مدرن) این طور نیست. داروها برای افرادی که بیماریهای مشابه دارند در کارخانه ساخته میشود. در طب سنتی ما دارویی را برای همه تولید نمیکنیم. در طب سنتی به هر شخصی داروی خاص خودش داده میشود.
او در این باره به یکی از داروهای بسیار معروف که پس از سالها مصرف از بازار جمعآوری شدند، اشاره کرد و گفت: سالها برای ناراحتی و التهاب معده رانیتدین تجویز میکردند، دارویی که از آزمایشات زیادی رد شده تا ساخته شود اما پس از سالها مصرف در سال ۲۰۱۹ اعلام کردند که به خاطر وجود یکسری از مواد سرطانزاست. اگر حتی یک دهم درصد مصرفکنندگان رانیتیدین سرطان گرفته باشند پاسخگو کیست؟ در این عرصه مردم موش آزمایشگاهی شدهاند.
داروها همیشه در معرض پالایش هستند
میرخانی درباره جمع آوری داروی رانیتیدین بیان کرد: رانیتیدین داروی بسیار مفیدی بوده که البته بعدتر مشخص شد، سرطانزا هم بوده است. خیلی داروهای دیگر هم عارضه دارند اما این محصولات همیشه پالایش میشوند و اگر خطایی دارند کنار میروند. ما در پزشکی ادعای ایدئولوژیک نداریم. در پزشکی همه باید از یک مسیر بروند. کتابهای پزشکی عوض میشوند، نه به معنای نسخ گذشتهشان، بلکه تکمیل میشوند. در طب سنتی به معنای عرفی آن برای بیماریهای جدید دوستان چه نسخهای دارند؟ برای کرونایی که آمد چطور میخواستند با نسخه چند هزار سال پیش مردم را درمان کنند؟
محمدی اما در ادامه بیان کرد: اینکه افتخار میکنند دارویی را پس از ۱۰ یا ۲۰ سال و زمانی که عوارضش مشخص شد را کنار میگذارند، از نشانههای تفاوتهای دارویی در طب مدرن و سنتی است. گیاهی دارویی در طبیعت و طبیعت وجود انسان یکی هستند. عوارض داروهای گیاهی بسیار پایین است. البته گیاهان دارویی اگر درست تجویز یا به اندازه مصرف نشوند میتواند آسیب بزند اما بسیار کمتر از داروی شیمیایی. گیاهان دارویی از هزاران سال پیش تغییر نکردهاند. همان اثرات و همان ترکیبات را دارند اما داروهای شمیایی این طور نیست من ۲۰ سال دارویی را میخورم بعد متوجه میشوند سرطانزا بوده و ابتلای من به سرطان به خاطر این دارو بوده که افتخاری ندارد.
میرخانی اما این سوال را مطرح میکند که گیاه دارویی روی چند هزار نفر آزمایش شده آیا تاثیرات مفید آنها ثابت شده است؟ گفتید داروهای گیاهی عوارض کمتری دارند اما به وفور در بخشهای گوارش بیمارستانها، بیمارانی که دچار زردی شدهاند دیده میشوند که به دلیل مصرف گیاهان دارویی بوده است. این افراد گاهی ناچار به پیوند کبد میشوند یا جانشان به خطر میافتد.
نوستالژی بازی درمانی
محمدی درباره اینکه طب سنتی درباره بیماریهای جدید چه راهکارهای درمانی دارد؟ گفت: بر اساس آموختههایی که از هزاران سال پیش تا الان بوده روش تشخیص تمام بیماریها چه بیماریهای ۷هزار سال پیش و چه بیماریهای امروز یکسان است. به عنوان مثال در مورد سرطان میگویند سردی و خشکی و تجمع سودا عامل آن است. درمان آن ضد این عوامل است. این همه سرطان زیاد شده از کجا آمده؟ میرخانی در واکنش بیان کرد: ما دچار یک نوستالژی بازی درمانی شدهایم. آن موقع که وبا کل ایران را گرفته بود طب سنتی کجا بود؟ آن زمانی که آنفلوآنزا گل دنیا را گرفت، طب سنتی چه میکرد؟ زمانی که قبرستانها در حال آباد شدن بود چرا طب سنتی کاری نمیکرد؟ طب سنتی برای دیابت برنامه دارد؟ چطور آن زمانی که انسولین نبود مردم میمردند. بچه در اثر ابتلا به دیابت نوع یبک جان خود را از دست میداد. گندکاریها را طب نوین باید جمع کند. افتخار من به این است که باید نقص را پذیرفت. ویروس کرونا، دستکم این نوع ویروس کرونا که آمد نوپدید بود و طب سنتی همچنان بر شیوههای سنتی درمان کرونا تاکید میکرد و ما خیلی از افراد را به دلیل واکسن نزدن از دست دادیم. من در بحث پزشکی چارهای جز دیدن و انجام دادن بر اساس شواهد ندارم.
محمدی در پاسخ بیان کرد: طب سنتی در زمان وبا و طاعون لباسها را آتش میزد. آنها بیماری را گسترش نمیدادند اما شما در ایام کرونا مردم را اجبار کردید که واکسن بزنند. قانونی تصویب کردند که اگر کسی کارت واکسن نداشته باشد به خارج از کشور نمیتواند برود یا نمیتواند در مدرسه ثبت نام کند. بعد از ۴ سال به این نتیجه رسیدید که واکسنها باعث شد که مردم به ناراحتی و عوارض قلبی دچار شوند. همان واکسن باعث ایجاد غلظت خون، فراموشی و کاهش اثرگذاری سیستم ایمنی بدن شد. در قدیم طب سنتی بیماری همهگیر را گسترش نمیداد اما در طب نوین شما گسترش بیماری را داشتید.
او تاکید کرد: طب سنتی تواناییهای زیادی دارد که طب کلاسیک میتوانند استفاده بهتری از آن داشته باشند. نکته مهم اما این است که به هیچ عنوان در نوشتهها و مقالات طب سنتی هیچ نکتهای مبنی بر ترک دارو درمانی نیست. برخی افراد ناآگاه چنین توصیههایی دارند. درباره واکسن هم باید بگویم که از زمان آمدن واکسنها - البته نه واکسن کرونا - بسیاری از بیماریها کم شده است و این حماقت است که به خانوادهها بگوییم که برای کودکانشان واکسن نزنند. به همکاران خودم هم نصحیت میکنم که اگر پیشتر چنین توصیههایی داشتند مبنی بر اینکه بیمار دارو را ترک و گیاه دارویی استفاده کند، دست از این توصیهها بردارند. پزشکان هم اگر به بیماران توصیه میکنند که طب سنتی را استفاده نکنند، بهتر است این رویکرد را تغییر دهند.
میرخانی در واکنش به این ادعا عنوان کرد: در ایام گذشته طب مدرن به معنای عرفی امروز نبود و به قولی دوستان لباس آتش میزدند، چطور شد یک هشتم جمعیت دنیا بر اثر آنفلوآنزا مردند؟ آن زمان که حاکم بلامنازع جریانات طبی، طب سنتی بود. چرا کاری نتوانستند انجام دهند و جلوی بیماری را بگیرند. چرا از زمانی که آنتیبیوتیکها آمد جمعیت دنیا بیشتر و بیماریها کمتر شد. در بحث کرونا هم خیلی مهم است که مساله درک شود. کسی نمیگوید واکسن عارضه ندارد. واکسن، مردن و بیمارستان رفتن با شدت ریاد بیماری را کاهش میدهد. خدا را شکر که واکسیناسیون در ایران انجام شد اما در اجرای طرح واکسیناسیون هم سهلانگاریهایی انجام گرفت و به نظرم باید سختگیریها خیلی بیشتر از اینها میبود.
معاون اجتماعی سازمان نظام پزشکی تاکید کرد: امکان دارد یک یا دو در هزار این واکسنها لخته ایجاد کنند. دو در هزار عدد بزرگی است اما به معنای این است که ۹۹۸ نفر نمردند. واکسن آسترازنکا خطر لخته در بدن را زیاد میکند که البته ویروس کرونا هم میتواند این کار را انجام دهد، با این حال میگفتند چون واکسنها عوارض دارند نباید زد.
این مسوول تاکید کرد: تکلیف علم روشن است و ما با هیچ کسی که نتواند ادعای خود را در حوزه علم ثابت کند، هیچ برادری نداریم. از اتفاقاتی که اکنون در حوزه درمان در حال رخ دادن است هم نگرانیم. برخی دوستان طب سنتی به پزشکان پیشنهاد همکاری میدهند و شاید آوردههای مالی خوبی هم داشته باشد اما امیدوارم که همکاران ما شرافت خود را با مسائل مالی گره نزنند. مردم گرفتارند و بیماری زیاد شده است. اگر ادعای طب سنتی درست بود، ۲۰۰ سال پیش بسیاری از کارها را انجام میدادند. اگر سنتگرایی خوب است چرا همچنان با سنگ و منجنیق و تیروکمان نمیجنگیم. چطور در عرصه نظامی به دنبال موشک دوربرد، نقطهزن و چند برابر سرعت صوت هستیم اما در عرصه پزشکی باید طب سنتی و قدیمی باشیم. فعالان این حوزه میتوانند ورود و ادعاهای خودشان را ثابت کنند. در این کشور برای اثبات هر ادعایی فرصت هست. توهم توطئه در کشور ما شکل گرفته که ما میخواهیم جلوی طب سنتی و اسلامی را بگیریم و عامل نفوذ هستیم، من همین جا اعلام میکنم که اگر قرار است جریان نفوذی مردم ما را به کشتن دهد، همان ترویج واکسنستیزی، انجام ندادن درمانهای عادی و مراجعه نکردن به پزشکان است.