نسخه‌ها نوشته می‌شوند، اما دارویی به بیماران نمی‌رسد؛ علت قفسه خالی داروخانه‌ها و سرگردانی بیماران برای خرید یک قلم دارو چیست؟
من چرا پول بیمه میدم؟
به داروخانه یکی از بیمارستان‌های تهران می‌رویم و کنار کیوسک پرداخت داروخانه می‌ایستیم. مردم پشت سر هم پس از تأیید نسخ، برای پرداخت قبض به سراغ کیوسک می‌آیند؛ اما واکنش تقریباً یکسانی در میان آنها قابل تأمل است. موقع اسکن قبض و کشیدن کارت از هر ۵ بیمار ۳ نفرشان از قیمت داروی خود تعجب می‌کنند و می‌گویند: «چرا باید داروهای من انقدر گرون بشه؟ پس من چرا پول بیمه میدم؟»
منِ جانبازم باید دغدغه دارو داشته باشم؟
یک خانم مسنی که بازنشسته نیروهای مسلح است، همراه همسرش روی صندلی‌های انتظار داروخانه نشسته تا نسخه‌اش آماده شود. زمانی که به سراغ او می‌رویم و درباره وضعیت خرید داروهایش سوال می‌پرسیم، می‌گوید: «من و همسرم جانبازیم. با این سن و سال هرسری که داروهامون تموم میشه باید راه بیوفتیم از این داروخانه به اون داروخونه تا داروی مصرف یک ماهمون رو بخریم. ما که دیگه نباید دغدغه دارو داشته باشیم؛ یا داروهامون پیدا نمیشه یا اگر هم پیدا بشه قیمتش بالاست.»
۲۸ عدد قرص، ۶۰۰ هزار تومان!
بعد از گذشت یک ساعت به یکی دیگر از خیابان‌های پایتخت می‌رویم و کنار یکی از داروخانه‌های پرتردد منتظر می‌ایستیم تا درد و دل بیماران بیشتری را بشنویم. خانم دیگری که تحت پوشش بیمه خدمات درمانی است و عمل قلب باز انجام داده، نسبت به کمبود و گرانی داروی پلاویکس «داروی جلوگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی» گلگی می‌کند و می‌گوید: «من هم مشکل قلبی دارم هم دیابت. من هر ماه ۵-۴ تومن پول داروهام میشه تازه اگر پیدا بشه. تو هر جعبه پلاویکس، ۲۸ تا دونه قرصه. من هر ۲ هفته یه بار باید برای ۲۸ تا دونه قرص ۶۰۰ هزار تومن پول بدم. واقعا چرا؟»
بیمار هم باید پول بیمه بدهد هم دارو!
یک دکتر داروساز در پاسخ به این پرسش که چرا پرداختی از جیب بیمار زیاد است؟ می‌گوید: «دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل این است که در خصوص داروهای عادی و عمومی «به غیر از داروهای بیماران خاص و صعب‌العلاج» بیمه درصد زیادی از مبلغ داروهای ارزان را پوشش می‌دهد؛ اما وقتی نوبت به داروهای نوین و گران می‌رسد، درصد بسیار پایینی (شاید فقط ۱۰ درصد) از آن را پوشش دهد. وی در ادامه می‌گوید: به عنوان مثال ۸۰ درصد از یک داروی ۵۰ هزار تومانی را پوشش می‌دهد اما فقط ۱۰ درصد از داروی یک میلیون تومانی را تقبل می‌کند. در این صورت بیمار هم پول بیمه می‌دهد هم دارو! مگر اینکه بیمار بیمه تکمیلی داشته باشد که هر داروخانه‌ای با آنها طرف قرارداد نیست.»
بدون این دارو زندگیم بهم می‌ریزه...
برای ادامه پرس و جوها به سراغ داروخانه‌های دیگر رفتیم. در نزدیکی یکی از بیمارستان‌های پایتخت واقع در مرکز شهر، به فاصله هر ۵۰ تا ۱۰۰ متر یک داروخانه وجود دارد و بسیاری از بیمارانی که به مطب‌های آن حوالی مراجعه می‌کنند، مشتری این داروخانه‌ها هستند. در این مسیر به صورت اتفاقی با یک آقایی که نتوانسته بود یک قلم داروی اعصاب خود «نورتریپتیلین ۱۰» را از داروخانه داخل بیمارستان تهیه کند، گفت و گو کردیم.وی می‌گوید: «این چهارمین داروخونه‌ای بود که اومدم و داروی منو نداشت. این داروی اعصابه. من باید منظم مصرف کنم؛ اگر پیدا نکنم سیستم بدنم و زندگیم به هم می‌ریزه. کلافه و پرخاشگر میشم. این ویتامین نیست که نخورم بگم مهم نیست.» خبرنگار فارس برای پیدا کردن دلیل نبود این دارو اعصاب «نورتریپتیلین ۱۰» به داروخانه‌ها مراجعه می‌کند. اکثر متصدیان داروخانه به اتفاق می‌گویند: «مدتهاست که این دارو توزیع نشده و شرکت برامون نمیاره. یعنی شرکت میگه موجودی ندارم. حالا یا داره توزیع نمی‌کنه یا واقعا مواد اولیه نداره؛ ما نمی‌دونیم. حالا برو چندتا داروخونه دیگه سر بزن شاید پیدا کردی.»
داروهای مردم تو سبد شرکت‌هاست
یکی دیگر از داروسازان درخصوص دلیل کمبود و گرانی دارو می‌گوید: «در حال حاضر بیمه با ۷ ماه تأخیر مطالبات داروخانه‌دار را پرداخت می‌کند؛ اما شرکت جنس را به صورت ۳۰ روزه به من داروساز می‌فروشد. با این روال من نمی‌توانم جنس مورد نیازم را تهیه کنم. بنابراین زمانی که بیمار به من مراجعه می‌کند، مجبورم به او بگویم: «من این دارو رو ندارم برو یه داروخونه دیگه...»وی سبدفروشی شرکت‌ها را یکی از دلایل کمبود دارو می‌داند و می‌گوید: «در حال حاضر بسیاری از شرکت‌ها داروهای کمیاب و خاص را به صورت سبدی به داروخانه‌دار می‌فروشند. یعنی شرط می‌گذارند که باید تا سقف مبلغی از من خرید کنید تا این دارو را به شما بفروشم. تا زمانی که من داروخانه‌دار پول نداشته باشم «بیمه مطالبه من را نداده باشد» چطوری می‌توانم دارو بخرم و در اختیار بیمار بگذارم؟ دود این بی‌مدیریتی اول تو چشم مردم و بعد تو چشم داروخونه‌دار می‌رود.»
سوء‌مدیریت، عامل اصلی کمبود و گرانی دارو است
حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده مجلس و نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ قانون اساسی درخصوص کمبود و گرانی دارو در کشور می‌گوید: متأسفانه عملکرد ضعیف برخی مسئولان و سوء‌مدیریت در حوزه تأمین و توزیع دارو، از عوامل اصلی بروز وضعیت کنونی است. وی در ادامه می‌گوید: متأسفانه برخی واحدهای تولیدی دارو که مربوط به دولت یا نهادهای عمومی هستند، مانند برخی زیرمجوعه های شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا)، به‌جای تمرکز بر مأموریت اصلی خود یعنی تأمین سلامت مردم، وارد بنگاه داری، بازی‌های اقتصادی و نهایتاً سودمحور شده‌اند.نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ قانون اساسی توضیح می‌دهد: نگاه سودمحور چه در بخش دولتی چه در بخش خصوصی، در برخی موارد منجر به عرضه نکردن به‌موقع دارو شده که این اقدام نوعی ایجاد کمبود مصنوعی در بازار برای افزایش قیمت است؛ روشی که متأسفانه در نبود نظارت کافی، امکان وقوع پیدا کرده است.
منبع : خبرگزاری فارس
