بیماران مبتلا به بیماری‌های ریوی علاوه بر تحمل درد‌های جسمی، رنج‌های دیگری را نیز متحمل می‌شوند. مشکلات خرید دارو به دلیل گرانی و کمیابی داروهایی که تأثیر بسزایی در بهبود شرایط بیماری دارند از جمله این مشکلات است. مسائلی که منجر شده تا بسیاری از بیماران مبتلا به عارضه‌های ریوی از ادامه درمان خود صرف‌نظر کنند. سایر بیماران مبتلا به این نوع از بیماری‌ها نیز برای خرید داروهای خود با مشکلات نایاب شدن دارو و قیمت‌های سرسام‌آور آن مواجه شده‌اند.
هزینه‌های سنگین دارو و درمان بیماران ریوی؛ سخت‌تر از نفس کشیدن
کمبود دارو و هزینه‌های گزاف دستگاه‌های کمک‌تنفسی مهمترین مشکلات بیماران
بسیاری از خانواده‌های دارای بیمار ریوی نیز سال‌هاست از هزینه بالای داروها و تحت پوشش نبودن برخی از داروها شکایت دارند. این در حالی است که اکثر این خانواده‌ها از دهک‌های پایین جامعه هستند و درآمد آنچنانی ندارند و برخی از آنها با کمک خیریه‌های درمانی هزینه داروهای بیمار خود را تأمین می‌کنند. نایابی و کمبود داروهای بیماران ریوی نیز به مشکلات ناتوانی در تأمین هزینه‌ها افزوده شده است و بیماران در داروخانه‌ها یکی پس از دیگری به امید یافتن دارو سرگردان هستند.
ابتلا به بیماری‌های ریوی نه تنها به لحاظ روانی این بیماران و خانواده‌های آنها را دچار تنش و نگرانی می‌کند، بلکه به لحاظ اقتصادی نیز خانواده‌ها را با چالش‌های عمیقی مواجه می‌سازد. بیماران ریوی برای درمان خود مسیرهای درمانی بسیاری را سپری می‌کنند و گاهی بعضی بیماران نیز علیرغم انجام این مراحل درمانی نمی‌توانند بر بیماری غلبه کنند. تحت پوشش بیمه نبودن برخی داروهای بیماری‌های ریوی و غیردولتی بودن بعضی مراحل درمانی، این بیماران را با مشکلات درمانی زیادی مواجه می‌کند.
در خصوص تأمین و تولید دارو، از یک سو واردکننده‌های دارو از عدم تخصیص ارز برای تهیه دارو اعتراض دارند و از سوی دیگر تولیدکننده‌های دارو نیز از کمبود مواد اولیه ناراضی هستند. با این حال گویا زنجیره‌ای به وجود آمده که گریبان بیماران ریوی را گرفته است. تحت پوشش نبودن برخی داروهای مؤثر در درمان و سهمیه داروهای حیاتی برای این بیماران، به دلیل عدم توانایی مالی داروخانه‌ها در بازپرداخت بدهی‌های خود به شرکت‌های توزیع‌کننده دارو، از مشکلاتی است که این بیماران با آنها مواجه هستند.
خدمات درمانی و دارویی متفاوت است
یک بیمار مبتلا به عارضه ریوی در این باره گفت: متأسفانه خدمات درمانی و دارویی متفاوت است و این موضوع باعث گلایه‌مندی بیماران دارای عارضه ریوی شده است. داروهای وارداتی تأثیرگذار بر روند درمان بیماری‌های ریوی که عوارض بدحالی شدید را در بیمار ندارد، دارای تعهد بیمه‌ای نیستند. بسیاری از بیماران ریوی به دلیل ناآگاهی از نوع داروهای درمانی و شرایط مالی نامناسب، به اجبار برای درمان به سمت داروهای دارای تعهد بیمه‌ای که بیشتر آنها داخلی است، می‌روند.
وی افزود: برخی داروهای داخلی موجود تأثیرگذاری چندانی بر درمان مؤثر بیمار ندارد و بیماران را در فرایند درمان دچار برخی مشکلات جسمانی می‌کند. این داروها علاوه بر عوارضی که برای بیمار به همراه دارند، در برخی مواقع با کمبود روبرو هستند. صف‌های طولانی مدت بیماران در داورخانه‌ها برای ارائه نسخه‌ها و دریافت دارو، بیماران و خانواده‌های آنها را از پای درآورده است. در چنین شرایطی مسئولان تنها به تعهد بیمه‌ای اکتفا کرده‌اند و توجهی به دیگر مشکلات دارویی و درمانی ندارند.
هزینه‌های بسیار گزاف دستگاه‌های کمک‌تنفسی
یک مرد که همسرش مبتلا به عارضه ریوی است، اظهار داشت: برای پیدا کردن داورهای همسرم از این داروخانه به آن داروخانه سرگردان هستم، هرچند می‌دانم تلاشی که می‌کنم، بی‌فایده است. داروهایی که برای همسرم نیاز دارم در بازار سیاه وجود دارد اما می‌ترسم آنها را تهیه کنم، هر چند توان تأمین قیمت‌های بالای آنها را هم ندارم. موضوع دیگری که بسیار آزاردهنده‌تر است، گرانی بیش از حد وسایل کمک‌تنفسی برای بیماران ریوی است. دستگاه‌های کمک‌تنفسی از قیمت‌های گزافی برخوردار هستند.
وی تصریح کرد: تأمین این دستگاه‌ها برای خانواده‌های با وضع مالی متوسط و پایین‌تر بسیار دشوار است. دستگاه‌های اکسیژن‌ساز خانگی در بازار از 20 میلیون تومان تا 100 میلیون تومان قیمت‌گذاری شده‌اند و دستگاه‌های اکسیژن‌ساز پرتابل از 250 میلیون تومان تا 400 میلیون تومان در بازار وجود دارد. در برخی موارد دستگاه‌هایی مانند بای‌پپ، سی‌پپ، نبولایزر، ونتیلاتور و اسپیرومتر نیز باید برای بعضی بیماران خریداری شود که هر کدام از این دستگاه‌ها نیز دارای قیمت‌های متعدد و بعضاً بسیار بالا هستند.
کمبود داروهای بیماری‌های ریوی و مصائب خانواده‌های بیماران
مادر یک کودک مبتلا به عارضه ریوی بیان داشت: برای خرید و دریافت داروهای فرزندم با مشکلات بسیاری روبرو هستم. مسئولان یک روز به داروخانه‌ها سر بزنند و ببینند بیماران ریوی و خانواده‌های آنها چه روزگار و مصائبی دارند. از یک سو دارو در داروخانه‌ها نیست و از سوی دیگر داروهای بازار سیاه، تقلبی، قاچاق و تاریخ مصرف گذشته هستند. پس بیماران سرطانی چگونه داروهای خود را پیدا کنند؟! تاکنون 2 بار تاریخ انجام فرایندهای درمانی فرزندم به دلیل کمبود دارو و در نوبت قرار گرفتن، به تعویق افتاد.
وی ادامه داد: این اتفاقات باعث بدحالی فرزندم شده است. برخی داروهای تجویزی پزشکان که درصد بهبود کودک را افزایش می‌دهد، بسیار گران‌قیمت بوده و از حمایت‌های بیمه‌ای برخوردار نیست. از سوی دیگر با آنکه می‌دانم مراحل درمانی فرزندم در مطب پزشک خصوصی با وضعیت بهتری انجام می‌شود، اما به دلیل هزینه بالای دستمزد پزشکان متخصص، امکان مراجعه به متخصص و مطب پزشک‌های خصوصی را ندارم. متأسفانه درد سنگین هزینه‌های دارویی و درمانی، آزار دهنده‌تر از خود بیماری است.
مشکلات بیماران ریوی در فرایندهای دارویی و درمانی
یک بیمار ریوی بهبود یافته ابراز داشت: بیماران ریوی در فرایندهای دارویی و درمانی خود با مشکلاتی از قبیل هزینه‌های گزاف داروها و هزینه‌های بسیار سنگین دستگاه‌های کمک‌تنفسی روبرو هستند. بیماران ریوی زیادی بر اثر رعایت نشدن روند دقیق درمان و استفاده نکردن از داروهای مناسب جان خود را از دست می‌دهند. بسیاری از عارضه‌های ریوی موجود قابل درمان هستند، به شرط آنکه بیماران دارای عارضه ریوی در فضایی مناسب و با داروهای مؤثرتری اقدام به درمان کنند.
وی اضافه کرد: چنانچه بیماران ریوی در فرایند درمان با مشکلاتی روبرو شوند و نسبت به هزینه‌های درمانی خود مدام دچار استرس ناشی از این وضعیت باشند، توان زیادی در برابر درمان نخواهد داشت و این مسئله موجب ضعف آنها و پایین آمدن درصد بهبودی این بیماران می‌شود. بسیاری از پزشکان و داروخانه‌ها به دلیل بدعهدی شرکت‌های بیمه‌گر در بازپرداخت هزینه‌های دارویی و درمانی، قراردادهای خود را فسخ کرده و بیمار به ناچار برای درمان اقدام به پرداخت آزاد مبلغ دارو و یا ویزیت درمان می‌کند.
کمبود دارو و هزینه‌های گزاف دستگاه‌های کمک‌تنفسی مهمترین مشکلات بیماران ریوی
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس که به عنوان نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در خانه ملت حضور دارد، در این رابطه گفت: مهمترین مشکلاتی که بیماران ریوی با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند در 2 تا حوزه تعریف می‌شود. یکی از این حوزه‌ها داروهای بیماران مبتلا به عارضه‌های ریوی است که متأسفانه قیمت داروهای این بیمارن معمولاً بسیار بالا است. برای بیماران با عارضه‌های ریوی تهیه دارو و به خصوص تأمین اسپره‌های تنفسی با چالش‌های بسیاری از جمله کمبود و یا گرانی قیمت روبرو است.
سید محمد جمالیان افزود: موضوع دیگر که بیماران ریوی با آن روبرو هستند، تجهیزات و دستگاه‌های کمک‌تنفسی مانند دستگاه اکسیژن‌ساز و دستگاه‌هایی که برای درمان و بهبود بیماران ریوی استفاده می‌شود و از قیمت‌های گزافی برخوردار است. در این راستا در پی آن هستیم که بتوانیم در سقف بیماران خاص کمک‌های بودجه‌ای برای این بیماران در نظر بگیریم و این بیماران بتوانند از صندوق بیماران خاص در راستای تأمین هزینه‌های خرید دستگاه‌های کمک‌تنفسی استفاده بکنند.
وی ادامه داد: در حال حاضر شرکت‌های بیمه‌گر فرایندهای حمایتی از بیماران ریوی در راستای تأمین هزینه‌های دارو و دستگاه‌های کمک‌تنفسی را اجرایی می‌کنند. اما به هر حال با توجه به گران بودن قیمت این دستگاه‌ها کمک‌های شرکت‌های بیمه‌گر پاسخگوی نیاز این بیماران نیست. با اقدامات انجام شده و تدابیری که اتخاذ شده است، مشکلات کمبود داروهای بیماران ریوی تقریباً حل‌وفصل شده و امیدواریم دوباره در این حوزه با مشکلات و چالش‌های خاصی روبرو نشویم.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس که به عنوان نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در خانه ملت حضور دارد، اظهار داشت: باید در نظر داشت که شرکت‌های پرقدرت ایرانی در حال تولید اسپری‌های تنفسی با کیفیت بسیار عالی در داخل کشور هستند. امروز دیگه تقریباً می‌توانیم عنوان کنیم مشکلات بیماران ریوی از لحاظ دارویی برطرف شده، اما برای تجهیزات پزشکی این بیماران در پی این هستیم که صندوق بیماران خاص میزان مبلغ بیشتری رو برای بیماران ریوی در نظر بگیرند.
تأثیرگذاری عدم تخصیص ارز ترجیحی بر کمبود داروها
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی نیز در این خصوص گفت: نکته حائز اهمیتی که در کمبود داروها و به ویژه داروهای بیماران ریوی در کشور تأثیرگذار بوده عدم تخصیص ارز ترجیحی برای واردات مواد اولیه دارو است. از سوی دیگر برخی داروسازان به دلیل آنکه تولید دارو با توجه به قیمت‌های مصوب به صرفه نیست، تولید را متوقف کرده‌اند که این موضوع دلیل دیگری برای نایاب شدن برخی اقلام دارویی به خصوص داروهای بیماران ریوی است.
علی علی‌محمدی به موضوع محدودیت‌های اقتصادی در حوزه تأمین دارو اشاره داشته و افزود: تخصیص به موقع ارز، محدودیت‌های اقتصادی، نوسانات نرخ ارز و ملاحظات مرتبط با قیمت‌گذاری از مهمترین عواملی است که تأمین پایدار داروها به خصوص داروهای بیماران ریوب را با دشواری‌هایی مواجه کرده است. علاوه بر این، در برخی موارد همراهی شرکت‌های خارجی با تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا، روند واردات را کند کرده است.
وی به اقدامات انجام شده از سوی وزارت بهداشت و مسئولان حوزه دارو و سلامت اشاره کرده و در این رابطه ادامه داد: با وجود تمامی موانع موجود در حوزه‌های اقتصادی و تحریم‌ها، مسئولان حوزه دارو و سلامت کشور با همکاری شرکت‌های پخش و تولیدکننده‌های داخلی و خارجی و همچنین شرکت‌های بیمه‌گر در تلاش هستند تا داروهای مورد نیاز بیماران ریوی و دارای عارضه‌های تنفسی بدون وقفه تأمین و در شبکه توزیع رسمی کشور عرضه شود.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی به موضوعات مربوط به یارانه دارو و نحوه پرداخت آن و همچنین چالش‌های این حوزه اشاره کرده و اظهار داشت: پیش از این یارانه دارو به ابتدای زنجیره یعنی به واردکنندگان، شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی پرداخت می‌شد. در این فرایند چند نکته وجود داشت از جمله اینکه تمام ارز صرف واردات دارو می‌شد یا خیر؟ از سوی دیگر این پرسش مطرح بود که آیا دارو به دست بیمار می‌رسد یا در زنجیره انتقال دارو قاچاق یا احتکار می‌شود؟
علی‌محمدی افزود: بنابراین یک سری چالش‌ها در این مدل پرداخت یارانه دارو وجود داشت و ممکن بود واسطه‌ها و دلال‌ها مانع شوند که یارانه دارو به دست مردم برسد. با اجرای طرح دارویار یارانه دولت برای دارو به جای آنکه به ابتدای زنجیره تزریق شود، به انتهای زنجیره یعنی مصرف‌کننده پرداخت می‌شود. طرح دارویار، طرح خوبی بود که از یک سو وزارت بهداشت و از سوی دیگر بیمه‌ها پای کار بودند. در طرح دارویار یارانه به بیمه‌ها داده می‌شد و از این طریق به دست مصرف‌کنندگان می‌رسید.
منبع : خبرگزاری ایلنا
