در گذشته کمبود ید یکی از مشکلات مرتبط با سلامتی در ایران بوده و اولین بار انستیتو تغذیه ایران در سال ۱۳۴۸ در این زمینه بررسی‌های ابتدایی را انجام داد و مشاهده کرد افراد زیادی در شهرهای مختلف ایران دچار کمبود ید و گواتر هستند و این کمبود مشکلات جسمی و عوارض عصبی مهمی را به دنبال دارد.
متاسفانه اخیرا شاهدیم که افرادی سودجو با تبلیغ علیه نمک یددار و طرح ادعاهای کاذب مانند افزایش سقط جنین به دنبال مصرف این نوع نمک، ضمن نادیده گرفتن دانش بشری و دستاوردهای آن، استفاده از انواعی از نمک تحت عنوان نمک دریا، نمک‌های آبی، صورتی و معدنی را به شدت تبلیغ می‌کنند.
نمک دریا دارای ید کافی نبوده و مصرف طولانی‌مدت آن به علت عدم تصفیه مضراتی هم به دنبال دارد؛ لذا به هیچ‌وجه نمک دریا را نباید جایگزین نمک‌های یددار کرد.
وجود ید برای سنتز هورمون‌های تیروئید اهمیت اساسی دارد. در حقیقت غده تیروئید مصرف‌کننده اصلی ید در بدن است و کمبود آن به اختلالاتی در کار تیروئید منجر می‌شود که نمک یددار مانع از آن می‌شود. البته در زمان بارداری حتی این مقدار ید هم تکافوی نیازهای مادر باردار را نمی‌کند؛ لذا زنان باردار علاوه بر مصرف متعادل نمک یددار بایستی از مکمل‌های حاوی ید استفاده کنند.
بنابراین با توجه به اینکه نمک دریا و نمک‌های رنگین موجود در بازار، ید کافی را ندارند، مصرف طولانی‌مدت آنها به ویژه در دوران بارداری، سبب اختلال عملکرد تیروئید جنین شده و این اختلال می‌تواند در دوران نوزادی و کودکی خود را به صورت اختلال عصبی، عقب‌ماندگی ذهنی و روانی و کاهش ضریب هوشی نشان دهد. علاوه بر مشکلات ذکر شده نمک‌های دریا، دارای ناخالصی‌های زیادی از جمله فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و جیوه) هستند که مصرف طولانی‌مدت آنها آسیب‌زا است.
تاکنون هیچ انجمن و مراکز علمی داخلی و بین‌المللی به مردم توصیه نکرده است که مصرف نمک دریا یا نمک‌های رنگین بدون ید را جایگزین نمک یددار کنند و صاحب‌نظران و محققان این حوزه در کشورهای مختلف هم استفاده از نمک دریا را منع کرده‌اند؛ بنابراین اکیدا توصیه می‌شود مردم عزیز جهت حفظ سلامتی خود و عزیزانشان فقط نمک‌های یددار را مصرف کنند که این کار علاوه بر تامین ید موردنیاز بدن، هیچگونه ضرر و زیانی برای آنان ندارند. البته افراد دچار پرفشاری خون بطورکلی بایستی نمک کمتری استفاده کنند.
انجمن غدد درون‌ریز ایران در راستای عمل به تکالیف علمی و صنفی خویش، قویا در مقابل گزاره‌ها و توصیه‌های شبه‌علمی و غیرعلمی فوق مبنی بر جایگزینی نمک یددار با نمک‌های دریا و رنگی موضع گرفته و از مسوولان و دست‌اندرکاران حوزه سلامت درخواست اطلاع‌رسانی شفاف، گسترده و همچنین اقدامات عملی موثر در صیانت از سلامت هموطنان عزیز را دارد.
لینک منابع برای مطالعه بیشتر:
۱. ماجرای اجباری شدن تولید-نمک یددار و ضرایب هوشی که افزایش یافت
https://www.sbmu.ac.ir/all_news/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D9%86%D9%85%DA%A9-%DB%8C%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85%D8%9F-
۲. حقايقی در مورد نمک يددار
https://endocrine.ac.ir/article/%D8%AD%D9%82%D9%80%D8%A7%D9%8A%D9%80%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%80%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%85%D9%80%DA%A9-%D9%8A%D9%80%D8%AF-%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%B4-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE
۳. نگاهی به تاریخچه کمبود ید در ایران
https://endocrine.ac.ir/article/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%AF-%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86
۴. Iodine
https://nutritionsource.hsph.harvard.edu/iodine/
۵. Iodine Deficiency Treatment & Management
https://emedicine.medscape.com/article/122714-treatment
