یک متخصص پوست و مو گفت: اشعه‌های فرابنفش مصنوعی که در دستگاه‌های سولاریوم استفاده می‌شود، تاثیری مشابه با نور خورشید دارد و حتی ممکن است خطرناک‌تر باشد.
قرارگیری طولانی‌مدت در معرض این اشعه‌ها می‌تواند باعث تیرگی پوست، پیری زودرس، افزایش چین و چروک، آسیب به الیاف کلاژن و الاستین، ضخیم شدن لایه‌های سطحی پوست و در نهایت بروز سرطان پوست شود. این آسیب‌ها به صورت تدریجی و گاه با تاخیری چند دهه‌ای بروز می‌کنند.
در همین راستا با محمد رضوانی متخصص پوست و مو گفت‌وگویی داشتیم.
چگونه پوست به نور خورشید و اشعه UV، پاسخ می‌دهد؟
اولین واکنش پوست به تابش نور خورشید، تولید رنگدانه ملانین است. این فرآیند باعث تیره‌تر شدن پوست می‌شود و دو نوع واکنش سریع و تاخیری دارد. تیرگی زودرس معمولا در همان روز ایجاد می‌شود اما نوع دیررس ممکن است چند روز بعد ظاهر شود.
افزون بر این، شکستگی و تخریب الیاف الاستین و کلاژن در اثر اشعه UV، انعطاف‌پذیری پوست را کاهش داده و پیری زودرس به ویژه در نواحی باز بدن مانند صورت را افزایش می‌دهد. برای نمونه، پوست گردن و سینه افراد مسن معمولا جوان‌تر از صورت آنها به نظر می‌رسد زیرا کمتر در معرض آفتاب قرار گرفته است.
سولاریوم چه خطراتی را برای پوست ایجاد می‌کند؟
اشعه‌های فرابنفش مصنوعی که در دستگاه‌های سولاریوم استفاده می‌شود، تاثیری مشابه با نور خورشید دارد و حتی ممکن است خطرناک‌تر باشد. در بازه زمانی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰، میزان ابتلاء به سرطان پوست در ایالات متحده تا ۷ برابر افزایش یافت و استفاده بی‌رویه از سولاریوم یکی از عوامل اصلی این رشد اعلام شده است.
در بسیاری از کشورها، هشدارهایی مشابه با بسته‌های سیگار بر روی دستگاه‌های سولاریوم درج شده که از افزایش ریسک ابتلاء به «اسکین کنسر» یا همان سرطان پوست خبر می‌دهند. با این حال، در کشور ما هنوز آگاهی عمومی نسبت به مضرات سولاریوم در سطح پایینی قرار دارد.
عوامل تشدیدکننده سرطان پوست چیست؟
استفاده گسترده از توتون‌های معطر در قلیان و نیز برنزه کردن با سولاریوم می‌تواند منجر به یک «سونامی سرطان» در سال‌های آینده شود. این تهدید به ویژه جوانان را هدف قرار داده و نیازمند افزایش آگاهی و نظارت جدی‌تر بر مراکز ارائه‌دهنده خدمات سولاریوم است.
راهکارهای پیشگیری از آسیب اشعه فرابنفش چیست؟
تنظیم زمان خروج از منزل: بهتر است فعالیت‌های روزانه در ساعات اوج تابش آفتاب (ظهر تا عصر) انجام نشود. ساعات اولیه صبح یا پس از غروب بهترین زمان برای تردد در فضای باز است.
پوشش مناسب: استفاده از لباس‌های آستین‌بلند، کلاه‌های لبه‌دار با حداقل ۷ سانتی‌متر لبه و پوشش‌های سبک می‌تواند میزان تماس مستقیم با اشعه UV را کاهش دهد.
استفاده از سایه‌بان و دستکش: به ویژه هنگام رانندگی یا قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آفتاب، پوشاندن دست‌ها با دستکش‌های نخی توصیه می‌شود.
کرم ضد آفتاب: مصرف روزانه و منظم ضد آفتاب با SPF مناسب (حداقل SPF ۵۰) الزامی است. این کرم‌ها باید هر ۳ ساعت تجدید شوند، حتی اگر نوع رنگی آنها استفاده شده باشد. ضد آفتاب باید متناسب با نوع پوست (خشک، چرب، حساس یا مستعد آکنه) انتخاب شود.
ویژگی‌های یک ضد آفتاب استاندارد چیست؟
ضد آفتاب مناسب باید دارای مجوز رسمی از وزارت بهداشت بوده، SPF واقعی داشته و از برندهای معتبر داخلی یا دارای نمایندگی رسمی در کشور تهیه شده باشد. کرم‌های بدون مجوز، تقلبی یا قاچاق، نه تنها محافظتی ایجاد نمی‌کنند بلکه ممکن است حاوی ترکیبات مضر برای سلامت پوست باشند.
ضد آفتاب‌های ساخت داروخانه‌ای نیز اگرچه ممکن است دارای اثر حفاظتی باشند اما به دلیل نبود تست رسمی SPF، اطمینان کاملی به آنها وجود ندارد. انتخاب ضد آفتاب از برندهای شناخته شده داخلی که تنوع بالایی نیز برای انواع پوست دارند، توصیه می‌شود.
مراقب از پوست چقدر اهمیت دارد؟
آفتاب گرفتن بی‌رویه، استفاده از سولاریوم و نادیده گرفتن حفاظت‌های پوستی می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری بر سلامت پوست داشته باشد. آگاهی‌رسانی عمومی، اصلاح سبک زندگی و انتخاب محصولات مراقبتی استاندارد، راهکارهایی حیاتی برای پیشگیری از مشکلات پوستی، پیری زودرس و سرطان پوست است.
منبع : خبرگزاری مهر
