معاون درمان وزارت بهداشت، با تاکید بر لزوم تقویت آموزش‌های عمومی و مانورهای آمادگی در برابر بحران‌ها، از آمادگی کامل حوزه درمان در مواجهه با حوادث خبر داد.
معاون درمان وزارت بهداشت تاکید کرد:
لزوم تقویت آموزش‌های عمومی و مانورهای آمادگی در برابر بحران‌ها
آسیب دیدن 7 بیمارستان در حملات رژیم صهیونیستی به کشور
وی افزود: متأسفانه، نهادهای حقوق بشری نیز در چنین شرایطی از انجام وظایف اصلی خود غافل می‌مانند و حتی پیام‌های انسان‌دوستانه را نیز فراموش می‌کنند. این مسائل بیش از آن‌که به حوزه سلامت مرتبط باشند، نیازمند پیگیری از سوی نهادهای دیپلماتیک و سیاسی کشور است که خوشبختانه از سوی وزارت امور خارجه در حال انجام است.
آماده باش کامل حوزه درمان در مواجهه با حوادث
دکتر رضوی درخصوص آمادگی حوزه درمان در مواجهه با حوادث غیرمنتظره، گفت: در حوزه درمان، ما به طور کامل در آماده‌باش قرار داریم و همه امکانات و منابع برای خدمت‌رسانی به مردم بسیج شده است. از نظر تأمین دارو، تجهیزات، و خدمات درمانی، هیچ کمبودی وجود ندارد و مراکز درمانی در آمادگی کامل هستند.
وی درخصوص مسائل مربوط به سلامت روان مردم در پی حملات رژیم صهیونیستی به کشور، اظهار کرد: یکی از موضوعات بسیار مهم در این بحران، تبعات روانی آن برای مردم است. در همین راستا، رییس‌جمهور در نخستین جلسات خود با مسئولان حوزه سلامت، بر لزوم رسیدگی به فشارهای روانی ناشی از جنگ تأکید کردند. همچنین، وزیر بهداشت، معاونت بهداشت را مکلف کرده‌اند تا در سطح مراکز بهداشتی کشور، اقدامات لازم برای حمایت‌های روانی از مردم را اجرا کنند. در حوزه درمان نیز مراکز مشاوره روان‌پزشکی و روانشناسی فعال شده‌اند و بسیاری از این مراکز اقدامات لازم برای مقابله با آسیب‌های روانی مانند اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) را آغاز کرده‌اند. برنامه‌های مختلف تلویزیونی و رسانه‌ای با حضور کارشناسان حوزه روانشناسی و روان‌پزشکی نیز در حال اجراست تا به آگاهی عمومی و حمایت از افراد آسیب‌دیده کمک کند.
وی تصریح کرد: طبق آمار رسمی، تا امروز ۱۰۶۴ عمل جراحی روی مجروحان انجام شده و اکثر آنان از بیمارستان مرخص شده‌اند. در حال حاضر، حدود ۱۷۰ نفر در بیمارستان‌ها بستری هستند که نزدیک به ۷۰ نفر از آن‌ها در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) تحت نظر هستند.
وی افزود: در زمینه تجهیزات و ملزومات پزشکی نیز وزارت بهداشت بر اساس یک پروتکل مشخص، ذخایر استراتژیک خود را تعریف و مدیریت می‌کند. این ذخایر بر مبنای نوع دارو، میزان مصرف، و نیازهای مردم به‌گونه‌ای تنظیم شده‌اند که از یک ماه تا شش ماه و در برخی موارد تا یک سال نیز پیش‌بینی و تأمین می‌شوند.
وی گفت: خوشبختانه، سال گذشته با دستور مقام معظم رهبری و اختصاص منابع مالی به وزارت بهداشت برای جبران کمبودها، اقدامات مؤثری در این حوزه صورت گرفت. در آن مقطع، اگرچه شرایط بحرانی یا جنگی حاکم نبود، اما با دوراندیشی و برنامه‌ریزی دقیق، منابع مالی اختصاص‌یافته صرف خرید تجهیزات و اقلامی با کاربردهای بلندمدت شد. این تصمیم موجب شد که امروز، حتی در شرایط بحرانی و در طول ۱۲ روز جنگ، هیچ‌گونه کمبود خاصی در درمان مجروحان احساس نشود.
دکتر رضوی تصریح کرد: نکته حائز اهمیت این است که با وجود افزایش حجم مراجعات و نیازها، در بسیاری از موارد حتی نیازی به استفاده از ذخایر استراتژیک نیز وجود نداشت. این موضوع نشان‌دهنده آمادگی و تأمین به‌موقع تجهیزات مورد نیاز در نظام سلامت کشور است.
وی در ادامه با اشاره به وضعیت روزهای ابتدایی بحران، اظهار کرد: واقعیت این است که در روزهای نخست، کشور با یک شوک ناگهانی و غافلگیرکننده مواجه شد. در حالی که مسئولان سیاسی کشور مشغول مذاکرات بودند و مردم نیز پیگیر نتایج آن بودند، ناگهان حوادثی با ماهیت تروریستی در داخل کشور رخ داد. این اقدامات بدون اعلام قبلی یا هشدارهای رسمی صورت گرفت و عملاً جامعه را در شوک فرو برد. در نتیجه، در برخی از شهرهای بزرگ یا مناطق در معرض تهدید، مردم برای حفظ جان خود اقدام به ترک محل زندگی یا مراجعه به مناطق امن‌تر کردند. این وضعیت باعث شد تا در دو تا سه روز اول، مراجعات مردم به مراکز درمانی و داروخانه‌ها کاهش یابد. البته کاهش م راجعه دلیلی بر تعطیلی داروخانه‌ها نبود و تعطیلی برخی داروخانه‌ها در این ایام به عنوان یک تخلف انضباطی تلقی شد.
وی افزود: سازمان غذا و دارو از روز سوم و چهارم پس از وقوع حوادث، به‌صورت جدی پیگیری موضوع را آغاز کرد و روند اصلاحی در فعالیت داروخانه‌ها شکل گرفت. البته داروخانه‌های منتخب و اورژانس‌های شبانه‌روزی همچنان فعال بودند و خدمت‌رسانی را قطع نکردند، زیرا مراجعین اضطراری داشتند و نباید خللی در ارائه خدمات ایجاد می‌شد؛ سازمان غذا و دارو نیز با داروخانه‌هایی که بدون دلیل موجه تعطیل کرده بودند، برخورد کرده و بررسی‌ها و پیگیری‌های لازم انجام شده و خواهد شد. از روز سوم یا چهارم به بعد، روند فعالیت داروخانه‌ها به حالت عادی بازگشت و از شنبه بعد از آن، عملاً با هیچ کمبود یا تعطیلی گسترده‌ای مواجه نبودیم.
لزوم افزایش آموزش‌های عمومی در مدیریت بحران‌های بهداشتی و درمانی
دکتر رضوی، با اشاره به تجربیات اخیر کشور در مواجهه با بحران جنگ، تأکید کرد: یکی از مهم‌ترین ضعف‌هایی که در جریان این بحران نمایان شد، نبود آموزش کافی به مردم در زمینه مدیریت شرایط اضطراری بود. متأسفانه مشاهده کردیم که بسیاری از افراد رفتارهای بسیار پرخطر از خود نشان دادند؛ به‌طوری‌که نه تنها نمی‌دانستند کدام بخش خانه امن‌تر است، بلکه حتی در زمان حملات در کنار پنجره‌ها، شیشه‌ها یا بر روی بالکن‌ها می‌ایستادند، که بسیار خطرناک است.
وی ادامه داد: در حوزه درمان نیز، آموزش به مردم برای کمک به تیم‌های امدادی و درمانی در مواقع بحران بسیار ضروری است. مواردی همچون باز کردن مسیر برای آمبولانس‌ها، همکاری با پرسنل بیمارستانی، یا پرهیز از ازدحام در مراکز درمانی، می‌تواند تأثیر زیادی در بهبود روند امدادرسانی داشته باشد. خوشبختانه در این دوره، همکاری مردم با بیمارستان‌ها و اورژانس‌ها بسیار رضایت‌بخش بود. افراد مجروح را خودشان به مراکز درمانی منتقل می‌کردند و در مواردی که از آن‌ها خواسته می‌شد در محوطه بیمارستان ازدحام نکنند، همکاری خوبی نشان دادند. حتی در شناسایی مجروحان نیز اطلاعات لازم را در اختیار ما قرار می‌دادند.
دکتر رضوی با اشاره به حادثه مید‌ان قدس نیز گفت: در آن حادثه که به دلیل ازدحام و ترافیک امکان تردد آمبولانس وجود نداشت، پرسنل بیمارستان شهدای تجریش با تلاش فراوان مجروحان را به داخل بیمارستان منتقل کردند. در همان صحنه نیز مردم نهایت همکاری را با تیم درمانی داشتند. برخلاف حوادث گذشته، در این بحران رفتارهایی مانند گرفتن فیلم و عکس از صحنه‌ها که می‌توانند موانع امنیتی ایجاد کنند، بسیار کمتر بود.
وی تأکید کرد: با وجود این همکاری‌ها، معتقدم باید آموزش‌های عمومی در حوزه مدیریت بحران به شکل گسترده‌تری توسعه یابد. هرچه اطلاع‌رسانی‌ها دقیق‌تر، آموزش‌ها فراگیرتر و مانورهای آمادگی بیشتر باشد، هم عملکرد کادر درمان و امداد بهتر خواهد شد و هم اضطراب عمومی کاهش می‌یابد. نمونه بارز آن را در مواجهه با نگرانی‌های مربوط به حملات شیمیایی یا هسته‌ای دیدیم؛ زمانی که رسانه‌های رسمی از جمله صدا و سیما اطلاع‌رسانی کردند، بسیاری از شایعات فضای مجازی به‌سرعت کمرنگ شد. اما وقتی اطلاع‌رسانی کافی نباشد، فضا برای شایعه‌پراکنی باز می‌ماند.
دکتر رضوی خاطرنشان کرد: مساله آموزش تنها محدود به شرایط جنگی نیست؛ ما در کشور با انواع بحران‌ها از جمله زلزله، آتش‌سوزی، و حوادث صنعتی نیز مواجه هستیم.
بنابراین باید آموزش و مانورهای آمادگی در برابر بحران‌ها را افزایش دهیم. همه زیرساخت‌های علمی و تخصصی این کار در کشور وجود دارد، از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی گرفته تا متخصصان حوزه سلامت. اما متأسفانه در زمینه آموزش عمومی و مانورهای آمادگی هنوز دچار کمبود هستیم. بدون تعارف باید بپذیریم که آموزش و مانورهای منظم و فراگیر، کارآمدی سیستم امداد و درمان را بالا می‌برد و بار روانی بحران‌ها را نیز کاهش می‌دهد.
معاون درمان وزارت بهداشت همچنین درباره مراکز درمانی آسیب دیده گفت: در این حملات حدود هفت بیمارستان ما چه مستقیم چه غیر مستقیم مورد آسیب قرار گرفتند. در کرمانشاه یکی از بیمارستان‌های ما به صورت جدی آسیب دید و بیماران جابجا شدند. یا آسیبی که به بیمارستان سوختگی ما وارد شد، با جابجایی بیماران خدمت رسانی طی سه چهار ساعت انجام شد.
وی یادآور شد: متأسفانه در جریان حوادث اخیر، برخی از مراکز درمانی مهم از جمله بیمارستان سوختگی مورد هدف قرار گرفتند. این اقدام نشان می‌دهد که هدف اصلی، ایجاد آسیب و تلفات انسانی بوده است.
معاون درمان وزارت بهداشت گفت: بر اساس برآوردهای معاونت توسعه، بیمارستان فارابی کرمانشاه نیاز به نوسازی کامل دارد. همچنین برنامه‌ریزی‌هایی برای جایگزینی بخش‌های تخریب‌شده از جمله مرکز سوختگی در حال انجام است. راه‌اندازی مراکز تخصصی سوختگی در دانشگاه‌های علوم پزشکی در دستور کار است و این مراکز به زودی راه‌اندازی خواهند شد تا خدمات لازم را در اختیار آسیبدیدگان قرار دهند.
منبع : وبدا
