دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: وزارت بهداشت برای تامین نیازهای دارویی بیمارستانی و اتاق عمل‌ها و مانند آن، سالانه به حدود هزار تن ماده مخدر تریاک نیاز دارد.
ایران (براساس پروتکل ۱۹۵۳) یکی از هفت کشور دارای مجوز برای تولید مواد مخدر و صادرات آن در زمینه تامین نیازهای دارویی است. کشور ما از نظر بین‌المللی مجاز است که برای تامین نیازهای دارویی و درمانی خود اقدام به کشت مواد مخدر کند. حتی برای صادرات مواد مخدر برای تامین نیاز تولید داروی دیگر کشورها هم مجوز برای صادرات مواد مخدر (تریاک) را دارد.
در حال حاضر ما براساس نظر آی‌سی‌دی در سازمان ملل، مواد مخدر را برای نیازهای درمانی و دارویی وارد می‌کنیم. در طول چند دهه گذشته عمده نیازهای دارویی ما از محل کشفیات مواد مخدر تامین شده است، یعنی ما تقریبا میانگین سالانه ۷۰۰ تا ۸۰۰ تن کشفیات مواد مخدر (بر پایه تریاک) داشتیم که عمده شرکت‌های داروسازی از این استفاده می‌کردند.
اکنون دو اتفاق افتاده است، یکی اینکه به دلیل سیاست‌های دولت افغانستان (طالبان) و کاهش کشت مواد مخدر به شدت میزان کشفیات در حوزه ماده مخدر تریاک کاهش یافته. البته در حوزه شیشه و هروئین کشفیات افزایش پیدا کرده است.
به شدت با کاهش کشفیات مواجهیم به طوری که سال گذشته حدود ۲۲۰ تن مجموع کشفیات تریاک کشور بوده است و امسال براساس پنج ماه گذشته، میزان کشفیات کمتر نیز خواهد شد.
میزان مجوز واردات تریاک ما سالانه ۵۰ تن است. حالا اگر فرض کنیم ۱۵۰ تن کشفیات داشته باشیم، در مجموع ۲۰۰ تن تریاک خواهد شد.
موضوع دوم اینکه خلوص مواد مخدر هم کاهش پیدا کرده، یعنی خلوص مواد کشف شده از ۲۶ درصد به حدود ۱۰ درصد رسیده و این نیز یکی از مشکلات است.
از طرفی وزارت بهداشت برای تامین نیازهای دارویی بیمارستانی و اتاق عمل‌ها و مانند آن، سالانه به حدود هزار تن ماده مخدر تریاک نیاز دارد. البته بعضی سال‌ها ۸۰۰ تن، برخی سال‌ها ۹۰۰ و برخی سال‌ها ۷۰۰ تن نیاز وزارت بهداشت بوده است، اگر ما امسال حدود ۲۰۰ تن از محل کشفیات و واردات داشته باشیم، مابقی نیاز برای تولید داروی کشور را چه باید کرد؟
برای تامین این مواد، دو راهکار بیشتر نداریم. یا باید از مجوز قانونی که داریم براساس پروتکل‌های بین‌المللی و با رعایت قانون داخلی و کنترل شده، از طریق کشت داخل این نیاز را تامین کنیم یا باید برای واردات بیشتر مجوز بگیریم.
موضوع دیگری که وجود دارد این است که برای همین کلینیک‌ها و مراکز درمانی معتادان هم باید ماده مخدر داشته باشیم. در واقع این‌ها را هم باید مدیریت کرد تا سیر درمان را طی کنند و در حقیقت مدیریت مصرف کنیم.
اگر همین الان ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار معتاد یا کمتر را در نظر بگیریم برای مدیریت مصرف این افراد به چه مقدار ماده مخدر نیاز داریم؟ با در نظر گرفتن تمام موارد، به نظر می‌آید نیاز کشور کمتر از ۱۵۰۰ تن در سال نیست.
کاری با مصرف تفننی و یا افراد با مصرف بالا نداریم. اگر به شکل درمانی بخواهیم این مصرف را مدیریت کنیم، نیاز کشور این میزان است.
اگر همین یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر معتاد که در کلینیک‌ها برای گرفتن دارو مراجعه می‌کنند را در نظر بگیریم به اضافه آن میزان مصرف درمانی در شرکت‌های داروسازی، حداقل هزار تن نیاز داریم. ضمن اینکه براساس پروتکل‌ها ما این مجوز را داریم که علاوه بر تامین مواد مخدر برای نیازهای دارویی داخل کشور، صادرات قانونی هم برای کشورهایی که تولیدکننده نیستند، انجام دهیم و به نوعی درآمدزایی نیز برای کشور داشته باشیم.
در این خصوص جلسه‌ای با حضور رئیس‌جمهوری برگزار شده است و در حال بررسی راه‌های موجود برای حل این چالش هستیم. به وزارت بهداشت اعلام کردیم که میزان دقیق نیاز کشور را اعلام کند. به وزارت کشاورزی هم تاکید شده که از نظر جغرافیایی محیط سنجی کند. ضمن اینکه پروتکل‌های مربوطه باید مدنظر قرار گیرد.
همچنین وزارت امور خارجه هم برای پیگیری موضوع مجوز و احیانا افزایش میزان واردات به همکاری آمده و هماهنگی‌های بین‌المللی را انجام می‌دهد. اگر بخواهیم مسیر واردات را اولویت قرار دهیم باز هم نیازمند این هستیم که سقف نیاز کشور برای واردات را بالا ببریم.
در حال بررسی همه مسیرها هستیم و ارزیابی انجام و طرح آماده می‌شود و بستگی دارد ببینیم واردات می‌تواند بهتر جواب کشور را بدهد و هزینه‌های کمتری داشته باشد یا مشکلات کمتری دارد یا نشت کمتری دارد یا بخش داخلی.
منبع : خبرگزاری ايرنا
